Hoop, deel 2: Hoop is gericht op de wederkomst!
Er bestaat een krachtig woord in onze taal dat je een compleet nieuwe kijk kan geven op het leven. Dat woord is ‘hoop’. Ik kan me nauwelijks iets voorstellen wat triester is dan hopeloosheid. Toch beschrijft dat woord de situatie van miljoenen mensen vandaag, wereldwijd - ook christenen. Het goede nieuws in het Woord van God is: hoop overwint hopeloosheid! Daarom heb ik dit thema gekozen voor deze serie van vijf onderwijsbrieven: hoop.
Vele jaren geleden was ik op een punt dat ik ‘wanhopig’ veel behoefte had aan hoop. In die toestand leidde de Heilige Geest me rechtstreeks naar de Bijbel – en daar voorzag Hij in mijn nood.
Als jij je vandaag misschien in net zo’n situatie bevindt (of iemand in je omgeving), dan is deze serie Bijbelstudies voor jou. Je kunt opnieuw echte, onvervalste hoop gaan ervaren. Ik geloof dat deze studie je zal helpen inzien hoe belangrijk hoop is, en vooral… hoe je het kunt krijgen.
Drie blijvende realiteiten
In deel 1 van deze serie zijn we begonnen drie eeuwige realiteiten te onderzoeken. Veel van wat we in dit leven meemaken, komt en gaat maar er zijn drie geestelijke werkelijkheden die altijd zullen blijven: geloof, hoop en liefde. Paulus verwijst ernaar in 1 Korinthiërs 13:13:
En nu blijven geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de meeste van deze is de liefde.
We hebben bij elk van deze deugden ook bepaalde specifieke kenmerken ontdekt. Geloof moet geuit worden door werken, oftewel actie, want zonder actie is het geloof dood. De kenmerkende uitdrukking van geloof is dat het in actie komt. Liefde brengt inspanning voort: hard werken ten behoeve van anderen, in een zelfopofferende, gevende gezindheid. Liefde gebruikt niet maar wat vriendelijke, religieuze clichés; nee, liefde stroopt de mouwen op en gaat aan de slag, daar waar dat het moeilijkst is. Als we denken aan de hoofdkenmerken van hoop, dan kunnen we drie woorden gebruiken: standvastigheid, uithoudingsvermogen en volharding. In feite is het zo dat als je niet de volharding hebt die de hoop je geeft, dan zul je waarschijnlijk ook de weldaden van de andere twee deugden – geloof en liefde – kwijtraken.
Het karakter van de hoop
In onze vorige les zagen we ook twee andere aspecten van de hoop. In de eerste plaats stelden we deze vraag: Hoe komt hoop – hoe krijgen we het? Petrus geeft ons het antwoord in 1 Petrus 1:3: Geprezen zij de God en Vader van onze Heere Jezus Christus, Die ons, overeenkomstig Zijn grote barmhartigheid, opnieuw geboren deed worden tot een levende hoop, door de opstanding van Jezus Christus uit de doden.
Hoop is het directe resultaat van de wedergeboorte door het geloof in Jezus Christus. Het is de nieuwe geboorte die ons tot een levende hoop brengt. We zijn niet wedergeboren tot de één of andere dode theologie of theorie, maar tot een levende, sprankelende verwachting die gebaseerd is op de opstanding van Jezus Christus. Toen Jezus opstond uit de dood, was dat de ultieme overwinning van de hoop op de hopeloosheid!
Ten tweede leerden we dat onze hoop een doel moet hebben – ze moet ergens op gericht zijn. In 1 Petrus 1:13 lezen we :
Omgord daarom de lendenen van uw verstand (in de New American Standard Version staat hier: ‘Omgord uw denken daarom voor actie…’) wees nuchter en hoop volkomen op de genade die u gebracht wordt in de openbaring van Jezus Christus.
We bevinden ons allemaal in een proces – het proces van redding - , maar het is nog niet compleet. Het zal voltooid worden bij de openbaring van Jezus Christus. In de tussentijd is het onze opdracht om onze hoop volkomen te vestigen op Zijn verschijning.
In onze vorige onderwijsbrief hebben we dus geleerd dat hoop essentieel is - levend en sprankelend - en dat de focus van onze hoop ligt op de openbaring of verschijning van onze Here Jezus Christus.
Geloof en hoop niet verwarren
In deze aflevering van onze onderwijsbrievenserie over het thema hoop, zullen we de relatie gaan verkennen tussen geloof en hoop. Ik heb door de jaren heen tijdens mijn bediening bij vele duizenden christenen een vaste tendens gezien. Uit eigen ervaring heb ik ontdekt dat vele gelovigen geloof verwarren met hoop, en hoop met geloof.
Om dit thema, de relatie tussen geloof en hoop, te introduceren, wil ik allereerst wijzen op een heel belangrijk onderscheid: geloof gaat over het heden, hoop gaat over de toekomst. Als je alleen geloof hebt voor de toekomst, heb je in werkelijkheid geen geloof. Wat je hebt, is hoop. Een voorbeeld: als mensen mij vragen voor hen te bidden, is mijn eerste vraag: “Geloof je dat God dit kan doen?” Vaak is hun antwoord: “Ik geloof dat Hij het zal doen”. Maar iets in hun stem zegt me dat ze in werkelijkheid hopen dat God zal doen wat ze van Hem vragen. We moeten begrijpen dat de resultaten die beloofd worden aan geloof, niet voortvloeien uit hoop. Beide zijn belangrijk, maar geen van beide kunnen ze elkaar vervangen.
Het wezenlijke van geloof
We zullen nu gaan kijken naar de Bijbelse definitie van geloof (waarin trouwens ook het woord hoop voor komt) in Hebreeën 11:1-3:
Het geloof nu is een vaste grond van de dingen die men hoopt, en een bewijs van de zaken die men niet ziet. Hierdoor immers hebben de ouden een goed getuigenis gekregen. Door het geloof zien wij in dat de wereld tot stand gebracht is door het Woord van God, en wel zo dat de dingen die men ziet, niet ontstaan zijn uit wat zichtbaar is.
Deze verzen bevatten veel belangrijke stellingen. In de eerste plaats merken we op dat geloof iets wezenlijks is. Het is niet gewoon een theorie; het is niet gewoon een theologische stelling; niet gewoon een dogma. Al die dingen kun je ook bezitten zonder dat je geloof hebt. Geloof moet echt ‘iets wezenlijks’ voor ons zijn. Het Griekse woord voor wezenlijk betekent ‘de onderliggende basis of het fundament van iets’. Vers 1 zegt ons dat “het geloof een vaste grond is van de dingen die men hoopt”. Om écht te zijn, moet hoop gebouwd zijn op geloof.
Let er ook op dat geloof gebaseerd is op zaken die men niet ziet. Geloof is tenslotte gebaseerd op Gods Woord. Geloof weet dus zeker dat het hele universum is ontstaan door het onzichtbare Woord van God. Met andere woorden: wat wij zien, is ontstaan uit wat niet gezien kan worden. Ons geloof is gebaseerd op de onzichtbare eeuwige werkelijkheid van Gods Woord. Hoop, op zijn beurt, is gebaseerd op geloof.
Zoals ik al eerder zei (maar het kan geen kwaad het nog eens te zeggen, omdat het zo belangrijk is) – geloof gaat over het hier en nu. Geloof is iets wezenlijks, iets wat we reëel op dit moment hebben. Maar hoop, gebaseerd op dat geloof, kijkt naar de toekomst. Haal die twee niet door elkaar, want God heeft resultaten beloofd aan geloof, die niet beloofd zijn aan hoop. Het is heel belangrijk te beseffen dat hoop alleen van kracht is als hij gebaseerd is op geloof. Geloof, op zijn beurt, is gebaseerd op Gods Woord. Dus de ultieme basis van zowel geloof als hoop is het Woord van God.
De definitie van hoop
Veel mensen denken dat ze hoop hebben. Dat woord gebruiken ze misschien terecht omdat ze het zo ervaren, maar hun gebruik van de term ‘hoop’ is in feite niet in lijn met de Bijbelse betekenis van het woord. Jij en ik zijn alleen maar gerechtigd te zeggen dat we hoop hebben, als onze hoop gebaseerd is op de echte, reële aanwezigheid van geloof. Dan spreken we over het hebben van hoop in Bijbelse zin. Elk ander soort hoop is niets anders dan ijdele hoop - ‘wishful thinking’. Het is mogelijk dat deze soort hoop werkelijkheid wordt, maar er is geen garantie. De enige hoop die gegarandeerd werkelijkheid wordt, is hoop die gebaseerd is op oprecht geloof.
Dus opnieuw, houd in gedachten dat geloof altijd in het heden is. Geloof is iets wezenlijks. Geloof is hier en nu. Geloof is gebaseerd op de onzichtbare realiteit van het Woord van God. Op zijn beurt is hoop gebaseerd op dat geloof. De soort hoop die gebaseerd is op oprecht geloof wordt gegarandeerd werkelijkheid. Elke andere soort hoop is niets meer dan ijdele hoop.
Ik wil hier graag een persoonlijke definitie van hoop aan toevoegen. Dit is hoe ik ‘hoop’ begrijp zoals het woord in de Bijbel wordt gebruikt: Hoop is een rustige, vertrouwende verwachting van het goede. Ik zeg het nog een keer: Hoop is een rustige, vertrouwende verwachting van het goede.
Hoop is zowel rustig als vertrouwend.
De hoop verwacht Jezus
Er is nog een aspect van hoop, dat ik al eerder heb genoemd, maar omdat het zo belangrijk is wil ik het graag nader onderzoeken. Laat ik dat aspect van hoop hier samenvatten: De uiteindelijke focus van alle werkelijke hoop is de wederkomst van Jezus Christus in heerlijkheid. Paulus bevestigt deze waarheid in Titus 2:11-13:
Want de zaligmakende genade van God is verschenen aan alle mensen, en leert ons de goddeloosheid en de wereldse begeerten te verloochenen en in deze tegenwoordige wereld bezonnen, rechtvaardig en godvruchtig te leven, terwijl wij verwachten de zalige hoop en verschijning van de heerlijkheid van de grote God en onze Zaligmaker, Jezus Christus.
Het laatste vers, vers 13, zou je de ‘sleutel’ kunnen noemen voor de rest van de passage – de verklaring van alles wat daarvóór staat. Wat zegt dit vers? …. terwijl wij verwachten de zalige hoop en verschijning van de heerlijkheid van de grote God en onze Zaligmaker, Jezus Christus.
Wij moeten de ultieme hoop van alle christenen verwachten, die zich uitstrekt voorbij de tijd en die reikt tot in de eeuwigheid. Wat is die zalige hoop? De verschijning van de heerlijkheid van de grote God en onze Zaligmaker, Jezus Christus (merk op dat Paulus Jezus ‘… de grote God’ noemt).
Wat is de invloed op ons leven van het verwachten van de zalige hoop van Jezus’ verschijning? Voor het antwoord op die vraag gaan we terug naar de woorden waar Paulus mee begon, in vers 11: “Want de zaligmakende genade van God is verschenen aan alle mensen, en leert ons…” Let erop dat genade ons leert; die autoriteit heeft genade in ons leven. Wat leert ze ons? “…de goddeloosheid en de wereldse begeerten te verloochenen en in deze tegenwoordige wereld bezonnen, rechtvaardig en godvruchtig te leven…” Waarom leven we op die manier? Omdat we uitzien naar een nieuwe wereld; we zien uit naar de wederkomst van de Here Jezus Christus. We willen klaar zijn als Hij komt, en we willen niet beschaamd staan in Zijn aanwezigheid.
We zien dus dat de hoop op Jezus’ verschijning ons motiveert tot een godvruchtig leven. De hoop op Jezus’ verschijning is de belangrijkste op zichzelf staande motivator in het Nieuwe Testament. In zijn eerste brief zegt de apostel Johannes: En een ieder, die deze hoop op Hem heeft, reinigt zich, gelijk Hij rein is (1 Johannes 3:3). De hoop op Hem leidt dus tot zelfreiniging. Als het echte hoop is, gebaseerd op het wezenlijke van echt geloof, zal dat invloed hebben op onze manier van leven.
Tijd en eeuwigheid
We zien dus dat ieder mens die deze hoop werkelijk bezit, daarvan in zijn leven bewijs zal tonen. Zo iemand reinigt zich – hij verloochent de goddeloosheid en de wereldse begeerten.
Hij leeft ‘bezonnen, rechtvaardig en godvruchtig’ in deze tegenwoordige wereld. Deze manier van leven is het eerste gevolg van de hoop die gericht is op de verschijning van de heerlijkheid van Jezus Christus.
Het tweede aspect van wat ware hoop uitwerkt, houdt verband met de eerste: als we deze ware hoop hebben, dan maakt dit ons vrij van de gebondenheid aan de tijd. We zijn niet langer slaaf van slechts een paar levensjaren. We zien uit naar de eeuwigheid! We worden niet angstig vanwege de rampen en moeiten van het leven ‘in de tijd’, zoals andere mensen die niets anders hebben om naar uit te zien. Zij zijn beperkt; ze zitten opgesloten in de paar jaren die God hen geeft in dit leven.
Voor diegenen onder ons die deze glorieuze hoop bezitten, vormen deze paar jaren slechts een periode van voorbereiding op de eeuwigheid. Het bezitten van deze hoop op de openbaring van Jezus Christus zal een geweldig effect hebben op onze leefstijl. In feite zouden we, als we kijken naar mensen die zeggen deze hoop te hebben, in hun hele leefstijl ditzelfde getuigenis moeten terugzien.
Hoop voor jou
En nu jij…. Als iemand jou zou vragen of jij dit soort hoop hebt, wat zou je dan zeggen? Spreekt je leven van een ja of een nee? Voel jij je ingesloten door de tijd, of kijk je voorbij de tijd naar de eeuwigheid?
Misschien weet je niet zeker hoe je die vragen moet beantwoorden, maar weet je wel dat je door wilt groeien naar dit soort zalige hoop... weet je wel dat jij graag de vreugde en vrijheid wilt hebben die deze hoop je kan geven. Als dat is wat je verlangt, laten we dit deel van onze studie dan afsluiten door samen het volgende gebed te bidden, en de Heer vragen ons die hoop te geven:
Heer, ik ben er niet zeker van of ik het soort hoop heb waarover ik in deze onderwijsbrief heb gelezen. Ik heb Uw hulp nodig om die oprechte, werkelijke hoop te ontvangen, zodat ik gemotiveerd zal zijn me op U te focussen, een godvrezend leven te leiden en vrij te zijn van de gebondenheid aan de tijd.Op dit moment richt ik mijn geloof op Uw Woord. Heer, ik vraag U om de hoop naar mij toe te doen komen, en ik dank U bij voorbaat voor de beantwoording van mijn gebed. In Jezus’ Naam, Amen.
Klik hier om de volgende studie te lezen: Hoop, deel 3: Euwige hoop bevrijdt ons om te leven