Opschudding in de Kerk

'Nieuwe' bovennatuurlijke manifestaties in de gemeente

Lachen, vallen, schudden... Waar komt het vandaan? Hoe moeten we ermee omgaan? Welke resultaten moeten eruit voorkomen? Derek Prince schreef er een brochure over, waaruit het volgende citaat: „...na ongeveer een half uur ging als vanzelf, buiten mijn eigen wil om, mijn snikken over in lachen. Opnieuw zonder enige aanwijsbare oorzaak of toedracht, zoals bij snikken. Het begon zachtjes, maar geleidelijk werd het luider en luider. Uiteindelijk was het alsof ik verdronk in een zee van blijdschap die de kamer overspoelde."

Dit kleine stukje komt uit het persoonlijke getuigenis dat Derek Prince schreef in september 1994. De gebeurtenis die de auteur hier beschrijft vindt echter plaats rond het jaar 1945. Derek Prince, onder de wapenen van het Britse leger, was op een avond alleen in zijn barak en werd door de Heilige Geest overtuigd van zonde en bekeerde zich tot Christus. Hoe zijn pakkende verhaal begon, beschrijft Derek Prince in de brochure 'Opschudding in de Kerk'. Dit artikel beperkt zich tot de hoofdlijnen van die uitgave. In 'Opschudding in de Kerk' geeft Derek Prince naast een persoonlijk getuigenis ook enkele universele principes, die heel belangrijk zijn voor onze kijk op wat zich vandaag binnen het Lichaam van Christus afspeelt.

GOD LACHT OOK

We pakken de verhaallijn op na Dereks bovennatuurlijke ervaring. De jonge soldaat Prince ontdekte de volgende morgen dat hij een totaal nieuw mens geworden was. Op diverse gebieden van zijn leven merkte hij verandering: zijn taalgebruik, zijn gebed, zijn drinkgewoonten... De grootste verandering betrof zijn beleving van Gods Woord. We volgen nu Derek Prince' relaas, via citaten uit 'Opschudding in de Kerk'.

„Terug in mijn barak sloeg ik mijn Bijbel open en ging door met lezen. Daar ontdekte ik de meest wonderlijke verandering wat mezelf betrof: De Bijbel was deze nacht voor mij een compleet nieuw boek geworden! Het was alsof er in het hele universum nog maar twee personen bestonden: God en ik. De Bijbel was God, die direct en persoonlijk tot me sprak. Dit is sindsdien nooit meer veranderd. En het geldt zowel voor het Oude als het Nieuwe Testament.

Op goed geluk opende ik mijn Bijbel en kwam uit bij Psalm 126:1-2: Toen de Here de gevangenen van Sion deed wederkeren, waren wij als degenen die dromen. Toen werd onze mond vervuld met lachen. Op dat punt stopte ik even en dacht: dat is precies wat er met mij gebeurde. Ik lachte niet zelf, maar mijn mond werd gevuld met lachen, uit een andere bron! Toen ik er langer over nadacht, begon ik te zien dat dit vreemde, bovennatuurlijke lachen overeenkwam met de vreugde en blijdschap die Gods volk tot uiting bracht na haar bevrijding uit gevangenschap.

Toen ik verder ging lezen in het boek Job, kwam ik opnieuw een passage tegen over dit vreemde verschijnsel: Zie, God verwerpt de oprechte niet en Hij vat de boosdoeners niet bij de hand. Eens zal Hij uw mond vervullen met gelach en uw lippen met gejuich (Job 8:20-21). Ook in dit geval kwam het lachen niet voort uit iemands eigen wil, maar kwam het direct van God Zelf en was het een reactie op de zekerheid 'niet verworpen te worden' - dus op Gods acceptatie.

Ik las verder in de Psalmen en ontdekte nog meer: God Zelf lacht ook! En Zijn lachen is niet een lachen zoals we dat in het Westen kennen: een reactie op iets grappigs. Nee, het is Zijn expressie van totale overwinning op zijn vijanden. Als wereldse heersers besluiten Gods regering te verwerpen, wat is dan Gods antwoord? Die in de hemel zetelt, lacht, de Here spot met hen. (Psalm 2:4)

Ook als de kwade opstaat tegen de rechtvaardige, is dit Gods reactie: ,,De Here belacht hem, want Hij ziet, dat zijn dag komt" (Psalm 37:13)." Derek Prince kreeg, lezend in zijn bijbel, nog meer openbaringen uit Gods Woord. Indrukwekkend is dat hij door datzelfde Woord op een intense manier kennismaakte met het levend geworden Woord: Jezus Christus.

TONGENTAAL

Korte tijd later gebeurde er met Derek Prince opnieuw iets opmerkelijks. Op een avond, tien dagen na zijn bekering, lag hij op zijn matras en begon als vanzelf een vreemde taal te spreken. Hij was van huis uit Anglicaan en was op dat moment al honderden keren in de kerk geweest, maar nooit vrijwillig. En terwijl hij daar zo lag, herinnerde hij zich tijdens een van die bezoeken ooit weleens iets gehoord te hebben over 'spreken in tongen', dat te maken had met de uitstorting van de Heilige Geest. Dat moest het dus zijn, dacht Prince, waarmee zijn verlegenheid verdween en de woorden vrij en ongedwongen vloeiden.

Prince: ,,De volgende avond gebeurde hetzelfde; opnieuw hoorde ik mezelf een onbekende taal spreken. Na enkele momenten van stilte begon ik Engels te spreken, maar dan in woorden die ik zelf niet uitkoos. De inhoud was van een veel hoger niveau dan ik zelf kon begrijpen. Verder leek het ritme gelijk aan dat van de woorden die ik eerder in de vreemde taal had uitgesproken. Ik concludeerde dat de Engelse zinnen de vertaling moesten zijn van de woorden die ik tevoren had gesproken in die onbekende taal.

Enkele woorden die ik toen in het Engels uitsprak, staan onuitwisbaar in mijn geheugen gegrift. Ze beschreven namelijk levendig de hoofdlijnen van Gods plan met mijn leven. En nu, terugkijkend op meer dan vijftig jaar, zie ik hoe God zijn toen beschreven plan met mijn leven meer en meer heeft uitgewerkt. En daar is Hij nog steeds mee bezig.

Daarmee heeft ook die eerste ervaring van bovennatuurlijk lachen een nieuwe, diepere betekenis voor mij gekregen. Ongebruikelijk en nieuw als het toen was, bleek het voor mij de door God aangewezen deur te zijn naar een levenslange wandel in geloof. Het bevrijdde me ook van allerlei vooroordelen die ik vanuit mijn achtergrond en cultuur had meegekregen, en die zeker een hindernis hadden kunnen vormen voor de verdere ontwikkeling van mijn geestelijk leven.

Uit dit getuigenis wordt duidelijk dat Derek Prince, in deze tijd wereldwijd erkend als Bijbelleraar, beslist gelooft dat de Heilige Geest soms in mensen een aanhoudende, uitbundige lachbui teweegbrengt, zonder enige aanwijsbare oorzaak. ,,lk moet het wel geloven, want op deze manier werd ik 50 jaar geleden gered", zegt hij. „Overigens is dit onderwerp nooit een hoofdthema binnen mijn onderwijsbediening geweest", zegt Derek Prince verderop in zijn getuigenis. De reden daarvoor is dat het niet de fenomenen en manifestaties zijn, waar het om gaat. Nee, het belang zit hem in de uitwerking die dergelijke gebeurtenissen hebben in iemands leven.

DE VRUCHT IS DE TOETS

Derek Prince: ,,Jezus beschrijft in Mattheüs 12:33 de meest beslissende toets, waaraan elke geestelijke ervaring moet worden onderworpen: ...aan de vrucht kent men de boom. Ik moet mijzelf dus de vraag stellen: Wat is de vrucht geweest van mijn bovennatuurlijke ervaring? Is het mogelijk hierop een objectief antwoord te geven? Ja, de vrucht van die ervaring was een leven dat bekeerd werd van zonde tot gerechtigheid, van ongelovig zoeken in het occulte, tot onwrikbaar geloof in Jezus Christus, zoals Hij geopenbaard is in de Schrift. Dat leven heeft gedurende meer dan vijftig jaar vrucht voortgebracht in Gods Koninkrijk. We kunnen dus zeker niet spreken van een vergankelijke vrucht, die voortkwam uit zelfsuggestie of uit een vage emotionele uitwas.

Zo af en toe heb ik in de jaren die volgden een hernieuwde ervaring van bovennatuurlijk lachen ontvangen. Ook heb ik andere gelovigen door God op deze manier aangeraakt zien worden.

Tenslotte heb ik ontdekt dat deze manier van lachen bijna altijd een dubbele uitwerking heeft: het is zowel zuiverend als bevrijdend. Soms gaat het gepaard met wonderen van lichamelijke genezing of met bevrijding van emotionele problemen, zoals bijvoorbeeld depressiviteit.

De toets 'aan de vrucht kent men de boom' werkt Derek Prince later in dit artikel uit. Hij noemt dan vijf belangrijke kenmerken, die het bewijs kunnen vormen voor een werkelijk aangeraakt, verbroken mensenleven. Maar eerst gaat Derek Prince nog in op twee belangrijke principes die onmisbaar zijn voor een zuivere kijk op de huidige beweging.

GEEN SCEPSIS

Derek Prince pleit voor de erkenning, dat wanneer ervaringen ongebruikelijk - of zelfs bizar - zijn, dat niet hoeft te betekenen dat ze 'dus' niet van God zijn. In het Oude Testament staan diverse voorbeelden van zeer ongebruikelijke dingen, die God Zelf in gang zette (Jesaja 20:1-3, Ezechiël 4:4-15). En ook in het Nieuwe Testament gebruikte Jezus zelf onconventionele methoden en handelingen, bijvoorbeeld om mensen te genezen (Markus 7:32-35, Johannes 9:6-7). Bovendien zouden veel van de in Handelingen beschreven gebeurtenissen vandaag in de kerk hoogst ongebruikelijk gevonden worden.

Het is dus gepast, ongebruikelijke manifestaties wel met voorzichtigheid te benaderen, maar niet met harde, negatieve scepsis, vindt Derek Prince. Steeds wanneer de kerk zich beweegt in de wereld van het bovennatuurlijke, opent dat opwindende, nieuwe mogelijkheden voor bediening, maar het stelt ons ook bloot aan nieuwe gevaren. De Bijbel laat ons duidelijk zien - en dit wordt meer dan eens bevestigd door de kerkgeschiedenis - dat satan volledig thuis is in de bovennatuurlijke wereld en dat hij er goed in is voetangels en strikken te zetten voor christenen die zich op dit gebied begeven.

ONDERSCHEIDING

De Bijbel waarschuwt ons voor een groot gevaar, met name in de laatste dagen: misleiding. In Hebreeën 5:14 staat een sleutel, die ons kan weerhouden van misleiding. Maar de vaste spijs is voor de volwassenen, die door het gebruik hun zinnen geoefend hebben in het onderscheiden van goed en kwaad. Ten eerste moeten we onszelf voortdurend ('door het gebruik' = gaandeweg) trainen in onderscheiding. Het gezegde 'oefening baart kunst' geldt ook voor geestelijke zaken.

Ten tweede moeten we doen wat deze tekst aangeeft: op gezette tijden 'vast voedsel' tot ons nemen.

Met het oppervlakkig kennen van een paar populaire Bijbelverzen komen we er niet. ledere christen moet voor zichzelf bouwen aan een stevig fundament van de basiswaarheden van ons geloof!

Overigens is training in onderscheid niet alleen maar belangrijk voor het beoordelen van de huidige opschudding in de kerk, door allerlei nieuwe fenomenen en manifestaties. Derek Prince noemt het belang van onderscheiding een 'universeel principe'. Groeien in onderscheid is nodig op alle terreinen van ons christelijke leven. Een heet hangijzer in ons land is momenteel bijvoorbeeld de 'hervorming' van onze visie op leiderschap. En ook onze beoordeling van andere kerken en groepen kan ingrijpend veranderen, wanneer we groeien in onderscheid. Verder kunnen we denken aan onze persoonlijke relatie met medechristenen... Hoe vaak veroordelen we nog en reageren we vanuit pijn of angst, terwijl door juiste geestelijke onderscheiding, liefde en veiligheid in ons kunnen spreken over anderen...

ZIEL EN GEEST

Als Derek Prince onderwijs geeft over onderscheiding, komt hij al gauw bij een belangrijke stelling: Veel christenen vandaag onderkennen slecht het onderscheid tussen dingen die voortkomen uit de ziel en geestelijke zaken. Dat komt mede doordat onze westerse Bijbelvertalingen geen eenduidig begrip hebben voor het woord 'ziels'. Hiervoor worden verschillende woorden gebruikt, die qua gevoelswaarde erg uiteenlopen. 'Ziels' wordt soms vertaald met 'natuurlijk', maar soms ook met 'vleselijk' of 'zinnelijk'.

Hierdoor zijn voor sommige christenen twee belangrijke feiten op de achtergrond geraakt, stelt Derek. Allereerst het feit dat 'ziels' een belangrijk, op zichzelf staand begrip is in het Nieuwe Testament. En ten tweede - daaraan gekoppeld - het gegeven dat het 'zielse' en het 'geestelijke' vaak in conflict zijn met elkaar.

De ziel is het gebied waar het natuurlijke verstand en de emoties van de mens functioneren. 'Ziels' is dus in feite 'van de natuurlijke mens', 'ongeestelijk'. Dit is zeer verschillend van de manier waarop de vernieuwde geest van de mens functioneert. Het verschil - en in feite, de tegenstrijdigheid - tussen deze twee, staat duidelijk omschreven in 1 Korinthiërs 2:14-15: Want een ongeestelijk ('ziels' / natuurlijk) mens aanvaardt niet hetgeen van de Geest Gods is, want het is hem dwaasheid en hij kan het niet verstaan, omdat het slechts geestelijk te beoordelen is. Maar de geestelijke mens beoordeelt alle dingen...

Uit deze tekst, die geschreven is aan de gemeente in Korinthe, blijkt dat beide categorieën mensen zich bevinden onder Gods volk; geestelijke en ongeestelijke. De geestelijke mens is thuis in de dingen van de Heilige Geest en reageert op de juiste manier. De ongeestelijke mens echter, kan de dingen van het Heilige Geest niet begrijpen. En door zijn reactie zal hij ze afwijzen en zelfs verstoren. Er is maar één instrument dat tegelijkertijd scherp en gevoelig genoeg is om het geestelijke van het 'zielse' te onderscheiden: het Woord van God. (Hebreeën 4:12) Vandaar dat Paulus ons opdraagt het vaste voedsel van Gods Woord systematisch tot ons te nemen.

GEVAARLIJKE ‘WIJSHEID’

Gebrek aan onderscheiding kan ontzettende gevolgen hebben. Als mensen geen goed onderscheid hebben, is er sprake van menselijke wijsheid, waar Jacobus voor waarschuwt: Dat is niet de wijsheid die van boven komt, maar zij is aards (zoals de wereld denkt), ongeestelijk (ziels, vleselijk), duivels. (Jakobus 3:15)

Jakobus noemt hier drie fasen in een verschrikkelijke, neergaande spiraal. Wanneer christenen de wereld van het ware geestelijke verlaten en vervallen tot het aardse denken, dan is het nog maar een kleine stap naar het vleselijke, en van het vleselijke naar het demonische. Ervaringen of manifestaties die geestelijk en goed begonnen, worden zo een open deur voor demonische activiteit. Maar al te vaak realiseren christenen zich niet dat zij het terrein van het geestelijke al lang verlaten hebben en, reagerend vanuit vlees, zijn aangeland bij demonie.

EEN SPEL

Derek Prince past de kennis over deze neergaande spiraal toe op een aantal terreinen. Twee ervan willen we in dit artikel noemen. Uitbundige vreugde in lofprijs en aanbidding kan een heerlijk werk zijn van de Heilige Geest. God is blij wanneer Zijn volk zich verheugt in Hem. Maar soms wenden christenen hun ogen af van de Heer en raken helemaal afgestemd op hun eigen, subjectieve ervaringen. Hun blije gevoel wordt hun graadmeter voor 'aanbidding' en daarmee hun doel. Zo verwordt hun aanbidding tot een soort amusement. Uiteindelijk blijkt echte innerlijke blijdschap te zijn vervangen door goedkope vrolijkheid en gebrek aan eerbied. Zo wordt ons geloof tot amusement, een spel.

Dit gebeurde ook bij de Israëlieten aan de voet van de Sinaï (Exodus 32:6). Zij zetten zich neer om te eten en te drinken; daarna stonden zij op om vreugde te bedrijven (in het Engels: 'to play' = 'te spelen'). De ontzagwekkende woorden die ze zojuist uit Gods eigen mond hadden gehoord, waren ze op slag vergeten. Hun aanbidding werd tot een spel en de volgende stap was demonisch: de aanbidding van het gouden kalf. Als onze aanbidding vandaag verwordt tot een spel, het opgaan in een bezigheid, zal het resultaat net zo ernstig zijn!

TOVERIJ

Een ander voorbeeld van de verschrikkelijke spiraal uit Jakobus 3, dat we in dit artikel niet ongenoemd willen laten, is manipulatie. Mensen die zich begeven op het terrein van het bovennatuurlijke, kunnen worden verleid om via geestelijke gaven anderen te manipuleren, te gebruiken of te domineren. Op een gegeven moment tijdens zijn zendingsbediening, dreef Derek Prince geesten van toverij uit van gelovige kerkgangers. Na een tijdje vroeg hij de Heer of Hij hem wilde laten zien wat de ware identiteit en oorsprong is van toverij.

Derek Prince: ,,Toen bracht de Heer me tot deze definitie: Toverij is iedere poging andere mensen onder controle te krijgen en ze te laten doen wat jij wilt, vanuit een geest die niet de Heilige geest is. Nadat ik dit had verwerkt, voegde de Heer er nog iets aan toe: En als iemand een geest bezit die hij kan gebruiken, is dat nooit de Heilige Geest. De Heilige Geest is God. En niemand gebruikt God...

Door deze gedachte huiver ik van binnen, wanneer ik vandaag mensen ontmoet, die beweren geestelijke gaven te hebben die zij vrij kunnen gebruiken, wanneer ze maar willen. Het is beslist geen toeval dat sommige mensen die dit beweerden, geëindigd zijn met ernstige leerstellige dwalingen."

Ook vandaag zien we leiders die in het geestelijke begonnen zijn, maar door slecht onderscheid in bepaalde situaties gaan reageren vanuit het vlees en vervolgens eindigen in demonie: manipulatie, ontmaskerd als toverij.

HOOGMOED

Een laatste waarschuwing, voordat Derek Prince toekomt aan de vruchten van de huidige beweging, is een waarschuwing die terugkomt in bijna al zijn onderwijs: de kernzonde van hoogmoed.

,,Satan viel door hoogmoed en werd verstoten uit de hemel. Diezelfde hoogmoed is vandaag zijn voornaamste wapen om de mensheid mee te trekken in zijn val. Daarom is nederigheid de enige bescherming die we kunnen opbouwen tegen misleiding en zonde. Ons voorbeeld in nederigheid en verootmoediging is Jezus, die ervoor koos het God-gelijk-zijn af te leggen en Zich vernederde tot de dood aan het kruis. Vervolgens werd Hij verhoogd... Hij had de voorwaarde om verhoogd te worden vervuld: verootmoediging.

God plaatst ieder van on voor diezelfde keuze. Als we de juiste keuze maken, kunnen we rustig vertrouwend voortgaan in alle dingen die God door Zijn Heilige Geest bewerkt. We hoeven dan niet bang te zijn voor misleiding. Maar helaas beschouwen sommige christenen het ontvangen van een bepaalde bovennatuurlijke gave als een teken van bijzondere geestelijke prestatie. Ze hebben het idee dat ze zich geestelijk op een hoger niveau bevinden dan zij die een dergelijke ervaring niet hebben gehad. Het resultaat kan zijn dat een nieuwe, tragische scheuring plaatsvindt in het Lichaam van Christus. In het begin van deze eeuw leidde het herstel van spreken in tongen tot dit resultaat. Door Gods genade is die scheuring zich vandaag langzaam aan het herstellen. Laten we bidden dat dit herstel niet overschaduwd wordt door een nieuwe scheuring over een bovennatuurlijke manifestatie.

DE VRUCHTEN

Tot slot noemen we de vijf vruchten die de huidige beweging moeten identificeren als werk van God. Deze vruchten ontleent Derek Prince stuk voor stuk aan het Woord van God, die de toets vormt voor alle geestelijke ervaringen.

1. De vrucht van bekering

Door het hele Nieuwe Testament heen, is het eerste wat God van mensen vraagt niet geloof, maar bekering. Johannes de Doper en Jezus Zelf maakten dit tot de basis van hun prediking (Mattheüs 3, Markus 1:15, Lukas 13:3-5 en Lukas 24:47). Ware bekering is niet een emotie, maar een beslissing van de wil - een beslissing je af te keren van alle zonde en ongerechtigheid en je volledig te onderwerpen aan de heerschappij van Jezus!

Ik geloof dat een hernieuwde nadruk op bekering de meest urgente behoefte is van de kerk van vandaag in het Westen. Om effectief te zijn, moet iedere oude en nieuwe beweging in de kerk dit onderwerp zeer serieus nemen.

2. Respect voor de Schrift

Jezus noemde de Schrift 'het Woord van God' en Hij bezegelde dit persoonlijk met zes simpele woorden: de Schrift kan niet verbroken worden (Johannes 10:35). Woord en Geest zijn een en zullen altijd harmoniëren. Daarom moet iedere manifestatie getoetst worden aan deze standaard: is het in harmonie met de Schrift?

3. Verheerlijking van Jezus

Jezus beloofde Zijn discipelen: Wanneer Hij komt, de Geest der waarheid, zal hij u de weg wijzen tot de volle waarheid... Hij zal Mij verheerlijken... (Johannes 16:13-14)

Hier openbaart Jezus twee belangrijke dingen over de Heilige Geest. Ten eerste: zijn belangrijkste taak is Jezus te verheerlijken - dit is dus ook de toets voor iedere geestelijke manifestatie: verhoogt het Jezus? Ten tweede: de Heilige Geest is een persoon, die gelovigen samenbrengt rond de persoon van Jezus. Dus wanneer een doctrine of ervaring ons middelpunt wordt, zijn we geestelijk afgeleid van het echte 'centrum'.

4. Liefde voor mede-christenen

Hieraan zullen allen weten, dat gij discipelen van Mij zijt, indien gij liefde hebt onder elkander (Johannes 13:35). Deze test moeten we in de eerste plaats toepassen op onszelf. Pas dan kunnen we deze ook toepassen op de huidige beweging in de Kerk: Brengt het christenen voort die elkaar oprecht en van harte liefhebben?

5. Liefdevolle bewogenheid voor de onbereikten

Slaat uw ogen op en beschouwt de velden, dat zij wit zijn om te oogsten. (Johannes 4:35)

Bijna vijftig jaren van bediening in vele landen hebben Derek Prince gebracht tot de volgende conclusie: Wij leven in het uur van de oogst. Helaas maakt een strik van egoïstisch materialisme het voor veel Westerse christenen onmogelijk gehoor te geven aan de oproep. Derek Prince gelooft dat iedere echte beweging van de Heilige Geest zal resulteren in massa's nieuwe werkers, die worden uitgezonden in de oogstvelden van de wereld.

TOT SLOT

Als veel christenen die voortkomen uit de huidige beweging door deze vijf testen heenkomen - of door de meeste - dan kunnen we veilig concluderen, dat het, in ieder geval voor het grootste deel, gaat om een beweging van God. Dit betekent overigens niet dat iedereen die erin meegaat, of alles wat er gebeurt, zonder fouten is. God heeft geen volmaakte mensen om mee te werken. Het is verbazingwekkend wat Hij kan doen met zwakke, falende mensen die zich oprecht aan Hem hebben overgegeven.