In de geschiedenis heeft een gebeurtenis plaatsgevonden die God de mogelijkheid gaf om genade te schenken - en niet alleen gerechtigheid te handhaven: de dood van Jezus Christus aan het kruis.
We zagen al eerder: er bestaat een soort spanningsveld tussen genade en gerechtigheid. Hoe kan God volkomen rechtvaardig zijn en toch genade en barmhartigheid schenken? Dit spanningsveld vinden we terug in het Oude Testament, in een openbaring die God over zichzelf gaf aan Mozes. Mozes vroeg of hij Gods heerlijkheid mocht zien. De Bijbel beschrijft vervolgens dat God afdaalde en Zijn Naam aan Mozes openbaarde. In die Naam lag de openbaring van Gods wezen. We lezen in Exodus 34:5-7:
Toen daalde de HEERE neer in een wolk, ging daar bij hem staan en riep de Naam van de HEERE uit. Toen de HEERE aan hem voorbijging, riep hij: HEERE, HEERE, God, barmhartig en genadig, geduldig en rijk aan goedertierenheid en trouw, die goedertierenheid blijft bewijzen aan duizenden, die ongerechtigheid, overtreding en zonde vergeeft, maar die de schuldige zeker niet onschuldig houdt.
Er ligt in Gods wezen dus een geweldige nadruk op genade, goedheid, liefde en trouw, en Zijn bereidheid om te vergeven. Maar de tekst eindigt met de waarschuwing: Hij houdt de schuldige zeker niet onschuldig. Gods genade is dusdanig dat deze nooit een compromis sluit met Zijn gerechtigheid. In Psalm 89:15 zegt de psalmdichter tegen de Heer:
Gerechtigheid en recht zijn het fundament van Uw troon.
Gods troon is gebouwd op gerechtigheid en recht. Als God ooit een compromis zou sluiten of zich af zou keren van volkomen gerechtigheid en recht, dan zou Zijn troon wankelen. Gods troon zou dan geen zekerheid meer bieden. Er zou geen basis meer zijn voor Gods heerschappij, omdat Zijn troon nu eenmaal die heerschappij (van gerechtigheid) vertegenwoordigt. Het hele universum zou de weg kwijt zijn en alle orde zou plaatsmaken voor totale chaos. Daarom moet God vasthouden aan Zijn gerechtigheid. Ten eerste omdat dit Zijn natuur is - het zou tegen Zijn natuur indruisen om anders te doen. Ten tweede omdat dit het hele universum tot chaos zou brengen.
We worden dus geconfronteerd met een probleem; makkelijk te benoemen, maar niet eenvoudig om op te lossen. Hoe kan God rechtvaardig zijn en toch de zonde vergeven? Alleen God zelf kan dit probleem oplossen; en er was maar één manier om dit te doen – door de dood van Jezus Christus voor onze zonden aan het kruis. En dus laat Paulus zien dat het kruis de oplossing is voor dat probleem. Hoe kan God tegelijk rechtvaardig zijn en de zonde vergeven? In Romeinen 3:23-26 schrijft Paulus over de schuld van de hele mensheid:
Want allen hebben gezondigd en missen de heerlijkheid van God, en worden om niet gerechtvaardigd door Zijn genade, door de verlossing in Christus Jezus. (vers 23, 24)
Omdat we allemaal gezondigd hebben, kan niemand van ons vragen om gerechtigheid. Maar we kunnen wel gerechtvaardigd worden door Gods genade. Als we dus door genade worden gerechtvaardigd, dan is dat gratis. We kunnen er niet voor werken of het verdienen. Alleen door het verzoenende werk van Jezus Christus aan het kruis kunnen we genade ontvangen.