Lazarus was in een plaats van rust

Laten we tot besluit van deze week naar het Nieuwe Testament gaan en zien welk verder licht dit werpt op de bestemming van het geestelijke deel van de mens na de dood.

We bestuderen de geschiedenis van de arme bedelaar, Lazarus, die dagelijks bij het voorportaal van de rijke man werd neergelegd, beschreven in Lukas 16:19-31. Niets wijst erop dat dit slechts een gelijkenis is. Het wordt door Christus zelf verteld als een werkelijke, historische gebeurtenis, die eerder dan op dat moment in Christus’ bediening had plaats gevonden - dat is dus in de periode vóór Christus’ dood en opstanding.

De specifieke passage die gaat over de bestemming van Lazarus en de rijke man na hun dood, staat in de verzen 22-26: Het gebeurde nu dat de bedelaar stierf en door de engelen in de schoot van Abraham gedragen werd. En ook de rijke man stierf en werd begraven. En toen hij in de hel zijn ogen opsloeg, waar hij in pijn verkeerde, zag hij Abraham van ver en Lazarus in zijn schoot. En hij riep en zei: Vader Abraham, ontferm u over mij en stuur Lazarus naar mij toe en laat hem de top van zijn vinger in het water dopen en mijn tong verkoelen, want ik lijd vreselijk pijn in deze vlam. Abraham echter zei: Kind, herinner u dat u het goede deel ontvangen hebt in uw leven en Lazarus evenzo het kwade. En nu wordt hij vertroost en u lijdt pijn. En bovendien is er tussen ons en u een grote kloof aangebracht, zodat zij die van hier naar u zouden willen gaan, dat niet kunnen en ook zij niet die vandaar naar ons zouden willen gaan.

In deze passage staat veel dat de conclusies bevestigt die we al uit het Oude Testament hadden getrokken. Bij de dood wordt het lichaam bij het begraven aan de aarde teruggegeven, maar de geest verhuist naar een nieuw soort bestaan. In dat bestaan na de dood gaat de persoonlijkheid door; er is herkenning van de ene persoon door de andere; er is bewustzijn van de heersende omstandigheden. Er bestaan ook herinneringen aan het voormalige leven op aarde. Dit komt naar voren in de woorden van Abraham tot de rijke man: ‘Kind, herinner...’.

Dit alles stemt overeen met het beeld dat ons in het Oude Testament wordt gegeven. Dit verslag in Lukas voegt daar echter een verder en heel belangrijk feit aan toe. Na de dood is de bestemming van de geesten van de rechtvaardigen volkomen verschillend van die van de geesten van de goddelozen.

Zowel Lazarus als de rijke man bevonden zich op de plek van de geesten die waren heengegaan. Dat gebied heet in het Hebreeuws ‘Sheol’ en in het Grieks Hades, maar hun bestemmingen waren volkomen verschillend. De geest van de rijke man was in een plaats van kwellingen; de geest van Lazarus was in een plaats van rust. Tussen deze twee plaatsen was er een onoverkomelijke kloof, die vanuit geen van beide kanten overbrugd kon worden.

De plaats van rust, die is apart gezet voor de heengegane geesten van de rechtvaardigen, wordt hier ‘Abrahams schoot’ genoemd. Deze titel wijst erop dat deze plaats beschikt is voor de geesten van allen die in hun aardse pelgrimstocht gevolgd zijn in de voetstappen van geloof en gehoorzaamheid van Abraham, ‘de vader van de gelovigen’.