Eerder in deze serie overdenkingen zagen we dat er twee manieren zijn om door God gerechtvaardigd te worden: de wet of Christus. In Johannes 1:17 wordt dit heel duidelijk onder woorden gebracht:
Want de wet is door Mozes gegeven, de genade en de waarheid zijn door Jezus Christus gekomen.
De wet vereist werken. Jezus biedt genade aan. Deze beide wegen bestaan uitsluitend los van elkaar en we moeten kiezen tussen de ene of de andere. We kunnen geen gerechtigheid ontvangen door een beetje genade en een beetje werken. Dat is niet aanvaardbaar, want de wet vereist volkomen gehoorzaamheid aan de hele wet; je hele leven lang. Het enige alternatief is de weg van genade, die alleen door Jezus Christus tot ons komt. We zien hierin de twee kanten van Gods natuur, die zijn als de twee zijden van een munt. De profeet Jesaja verwoordt in Jesaja 45:21 deze twee kanten:
En er is geen God behalve Ik, een rechtvaardige, verlossende God is er buiten Mij niet. (NBG)
Aan de ene kant is God rechtvaardig, en aan de andere kant is Hij een verlosser. Rechtvaardigheid heeft te maken met de wet en vereist werken. De verlossende kant van God heeft te maken met genade, en vereist geloof.
Het is belangrijk om het begrip ‘rechtvaardigheid’ of ‘gerechtigheid’ goed te begrijpen. Onze hedendaagse samenleving is daar nogal verward over. Door een misplaatst sentimenteel gevoel, of vreemde interpretatie van ‘gerechtigheid’, lijkt men te denken dat rechtvaardigheid inhoudt dat je misdadigers zoveel mogelijk spaart en op vrije voeten houdt. Daardoor wordt het juist moeilijker voor het slachtoffer dan voor de dader. Velen zullen met me eens zijn: dat is geen ware gerechtigheid. Gerechtigheid is heel duidelijk en toepasbaar. Het doet twee dingen: Het beloont en beschermt de rechtvaardige, en het straft de zondaar en de wetsovertreder. Dus net als God zelf heeft ook gerechtigheid twee kanten: belonen en bestraffen.
Nu is gerechtigheid Gods ultieme, enige standaard. In Jesaja 28:17 zegt Hij:
Ik stel het recht tot meetsnoer, en de gerechtigheid tot paslood.
Deze vergelijking komt uit de bouwwereld. Een meetsnoer en een paslood zijn al sinds mensenheugenis twee onmisbare zaken voor een bouwvakker. Het meetsnoer meet afstand, en het paslood of de waterpas meet of iets absoluut horizontaal of verticaal is of niet. Gods gerechtigheid is precies zo! Het is een vastgestelde maatstaf, een objectief, vast gegeven. Of iemand nu Jood is of Griek, katholiek of protestant, blank of bruin; Gods gerechtigheid kent dezelfde standaard. God kent geen verschillende standaarden van rechtvaardigheid. Hij meet iedereen met hetzelfde meetsnoer en beoordeelt ieder leven met hetzelfde paslood.
Stel je voor dat de breedte van een muur 12 centimeter moet zijn, maar volgens het meetsnoer is hij 11,5 centimeter. Dan zou je kunnen zeggen: ,,Ach, hij is bijna 12 centimeter, dat moet goed genoeg zijn.” Maar de muur is geen 12 centimeter, dus passen de aansluitende delen van het bouwsel niet precies. Zo is het ook met gerechtigheid. Sommige mensen denken dat ze veel dichter bij de juiste maat zitten dan iemand anders, maar naar Gods maatstaf van gerechtigheid doet dat totaal niet ter zake. Niemand wordt aanvaard die niet exact de juiste maat heeft.
En wat dacht je van het paslood? Als we het paslood gebruiken, zien we dat de muur 1 millimeter scheef staat ten opzichte van het fundament waar de muur op staat. Dus wat weten we dan? De muur is niet loodrecht. En het doet er eigenlijk niet toe of het maar 1 millimeter of 8 millimeter scheelt. Beide gebreken zijn niet aanvaardbaar naar de maatstaf van Gods rechtvaardigheid. Dit komt doordat ‘bijna rechtvaardig’ nu eenmaal niet bestaat.
