Om de zonde zichtbaar te maken

Deze week zullen we onderzoeken waarom God de wet gegeven heeft. Het eerste belangrijke doel van de wet is dit: de mens zijn zondige toestand laten (in-)zien. Paulus maakt dit duidelijk in Romeinen 3:19-20: Wij weten nu dat alles wat de wet zegt, zij dat spreekt tot hen die onder de wet zijn, opdat elke mond gestopt wordt en de hele wereld doemwaardig wordt voor God. Daarom zal uit werken van de wet geen vlees voor Hem gerechtvaardigd worden. Door de wet is immers kennis van zonde.

Let allereerst eens op die zeer besliste uitspraak: Daarom zal uit werken van de wet geen vlees voor Hem gerechtvaardigd worden. Niemand zal ooit gerechtigheid verwerven bij God, door het onderhouden van de wet. In direct verband hiermee merkt Paulus tweemaal op, in twee verschillende zinsneden, wat het allereerste doel is waarvoor de wet is gegeven. Ten eerste: …en de hele wereld doemwaardig wordt voor God. Een andere vertaling hiervoor is: opdat heel de wereld onderworpen zou worden aan het oordeel van God. Ten tweede zegt hij: want door de wet is immers kennis van zonde.

De wet is niet gegeven om de mens rechtvaardig te maken, maar om de mens te doen beseffen dat hij een zondaar is, en dat hij als zodanig onderworpen is aan Gods oordeel over zijn zonde.

Dezelfde waarheid lezen we in Romeinen 7. In vers 7 zegt Paulus: Is de wet zonde? Volstrekt niet! Ja, ik zou de zonde niet hebben leren kennen dan door de wet. Ik zou immers ook niet geweten hebben dat begeerte zonde was, als de wet niet zei: U zult niet begeren.

In vers 12 en 13 zegt hij opnieuw: Zo is dan de wet heilig, en het gebod is heilig en rechtvaardig en goed. Is dan het goede de oorzaak van mijn dood geworden? Volstrekt niet! Maar de zonde heeft – opdat zij als zonde zichtbaar zou worden – door het goede voor mij de dood teweeggebracht, opdat door het gebod de zonde uitermate zondig zou blijken te zijn.

Paulus gebruikt hier drie verschillende zinnen, die allemaal dezelfde waarheid naar voren brengen: Ik zou de zonde niet hebben leren kennen dan door de wet... Maar de zonde heeft - opdat zij als zonde zichtbaar zou worden... Opdat door het gebod de zonde uitermate zondig zou blijken te zijn.

Het doel van de wet was om de zonde in de openbaarheid te brengen - om het ware gelaat van de zonde te laten zien - hoe subtiel, destructief en dodelijk de zonde in werkelijkheid is. Sinds de wet hebben mensen geen enkel excuus meer om niet te weten hoe zondig ze eigenlijk zijn.

Een dokter onderzoekt een patiënt eerst. Pas daarna schrijft hij een behandeling voor. Voordat Hij een behandeling voorschrijft, stelt God eerst de diagnose van alle mensen vast. Die is ‘zonde’. Er kan geen goede oplossing of ‘behandeling’ voor de menselijke nood worden geboden, voordat eerst deze toestand is vastgesteld.