Hoop, deel 1: Hoop is van levensbelang!

Misschien ken je het gezegde: ‘Where there is life, there is hope’… (‘Waar leven is, daar is hoop’.) Er zit veel waarheid in dat gezegde. Maar het tegenovergestelde is ook waar: Waar hoop is, daar is leven. In Nederland ook wel bekend als: ‘Hoop doet leven’. Naar mijn mening is hopeloosheid – zonder hoop zijn - een van de meest trieste situaties in een mensenleven – en ontelbare miljoenen mensen op deze wereld vandaag zijn hopeloze mensen. Maar God zij dank, jij en ik hoeven niet zonder hoop te zijn!

Ik geloof dat echte hoop, zoals de Bijbel haar laat zien, iemand een compleet nieuw zicht op het leven kan geven. Dat is waarom we dit onderwerp hebben gekozen als thema voor een serie onderwijsbrieven over hoop. Ik vertrouw erop dat wat in deze brieven gedeeld wordt, je zal helpen begrijpen wat hoop is, hoe belangrijk het is, en bovenal hoe je het kunt krijgen.

Als introductie van het thema van hoop, zullen we kijken naar 1 Korinthiërs 13:13, waar Paulus zegt:

En nu blijven geloof, hoop en liefde, deze drie, maar de meeste van deze is de liefde. (HSV)

In dit vers maakt Paulus ons bekend met de drie grote, blijvende geestelijke realiteiten van het christelijk geloof. Veel van wat wij ervaren in dit leven zal komen en gaan. Sommige dingen ervan zullen voor een periode belangrijk zijn, of voor een bepaalde situatie die we tegenkomen. Maar de drie realiteiten, die voor altijd zullen blijven, zijn geloof, hoop en liefde.

De meeste christenen hebben veel preken gehoord over geloof en ook heel wat over liefde. Maar in de meeste gevallen hebben zij relatief weinig gehoord over hoop. Dat was ook mijn situatie vele jaren terug, toen ik wanhopig hulp van God nodig had. Ik had veel boodschappen gehoord over geloof. Ik had een aantal preken gehad over liefde. Maar de boodschap die ik precies in die situatie nodig had, was hoop. Om deze nood in mij te kunnen lenigen, moest de Heilige Geest mij rechtstreeks naar de Bijbel leiden, want ik kende geen predikingen over hoop. Maar het was in het Woord van God dat de Heilige Geest voorzag in mijn nood. Als gevolg van mijn ervaring en mijn eigen diepe behoefte aan hoop in die tijd, heb ik het als een persoonlijke missie opgevat dat mensen begrijpen wat hoop is en inzien hoe belangrijk het is.

Hoop is essentieel

Hoop is nodig om zowel geloof als liefde vast te houden. Naarmate we verder komen in deze studieserie, zal ik je op verschillende manieren laten zien dat tenzij we hoop hebben, ons geloof steeds meer zal weglekken en onze liefde zal falen. Hoop is dus niet een optie of accessoire waar we wel of niet voor kunnen kiezen. Het is een noodzakelijk onderdeel voor een volledig, vervuld leven als christen. Al eerder noemde ik het gezegde ‘Waar hoop is, is leven’, of ‘Hoop doet leven.’ Daar zit volgens mij veel waarheid in. Maar laat ik zeggen dat het omgekeerde ook waar is: ‘Waar geen hoop is, daar is geen leven.’ Naar mijn mening is hopeloosheid één van de meest trieste dingen die een mens kan meemaken. Ik kan me moeilijk iets droevigers en uitzichtlozers voorstellen dan wanhoop – en toch, ontelbare miljoenen mensen in onze wereld vandaag zijn hopeloos. Maar gelukkig, jij en ik hoeven niet hopeloos te zijn en kunnen zelfs anderen helpen om uit die beproeving te komen!

Samenwerken

Om ons begrip van hoop te vergroten, kijken we naar 1 Thessalonicenzen 1 vers 2-4. In deze passage laat Paulus een beeld zien van Gods volk, de christenen van Thessalonika, die genieten van hun hele erfenis. Ze hebben geloof, ze hebben hoop en ze hebben liefde. Let erop dat hij alle drie deze deugden vermeldt en dat hij God voor hen dankt. Dit is wat Paulus zegt:

Wij danken God altijd voor u allen, wanneer wij aan u denken in onze gebeden,

(waarom dankt hij God voor hen?) en zonder ophouden denken aan het werk van uw geloof, de inspanning van uw liefde en de volharding van uw hoop op onze Heere Jezus Christus , voor het aangezicht van onze God en Vader. Wij weten immers, geliefde broeders, van uw verkiezing door God.

Het is duidelijk dat de geestelijke gesteldheid van deze christenen in Thessalonika Paulus ervan overtuigde dat zij echt mensen waren die gekozen waren door God. Wat hij in hen zag waren deze drie voortdurend aanwezige realiteiten: geloof, liefde en hoop. In het woord van goedkeuring dat hij over hen uitspreekt, gebruikt hij een aantal karakteristieke woorden om te beschrijven wat er aan elk van deze waarheden zo bijzonder is. Hij heeft het over het werk van geloof, de inspanning van liefde en de volharding van hoop. In het gedeelte dat volgt, zullen we elk van die uitdrukkingen bespreken en stilstaan bij hun betekenis.

Allereerst, geloof moet worden geuit door werken of ‘actie’. Geloof dat niet actief is, is dood. Paulus zegt iets van deze strekking in Galaten 5:6:

Want in ​Christus​ ​Jezus​ vermag noch ​besnijdenis​ iets, noch onbesneden zijn, maar geloof, door ​liefde​ werkende.

Merk op, het is geloof werkend door liefde. Het Bijbelboek Jakobus zegt hetzelfde, op een iets andere manier. In Jakobus 2:26 lezen we:

Zoals het lichaam dood is zonder de ziel, zo is ook geloof zonder daden dood.

We zien dat de kenmerkende uitdrukking van geloof werk is, of ‘het doen van werken’. Het is actie. Het doen van iets – in actie komen – is het automatische gevolg van ons geloof; onze actie geeft uitdrukking aan ons geloof. Geloof zonder werken is een dood geloof. In de passage die we citeerden aan het begin van deze sectie, Paulus’ woord aan de Thessalonicenzen, heeft hij het over hun ‘inspanning van liefde’. Dat woord ‘inspanning’ spreekt van hard werken. Is dat niet kenmerkend voor ware liefde? Ware liefde blijft er niet alleen maar een beetje bijzitten en meeleven. Ware liefde komt in actie, stroopt de mouwen op en doet iets concreets. Liefde vraagt inspanning, werk... Het vraagt een prijs van mogelijke vermoeidheid, of zelfs nachten zonder slaap. Liefde werkt. Het is niet slechts een passieve emotie. Liefde is een actieve, voortstuwende kracht die mensen beweegt tot zelfopoffering en werk voor anderen. Dan, in de eerder geciteerde passage, komen we bij wat Paulus zegt over hoop. Tegen christenen in Thessalonika zegt hij: ‘de volharding van (jullie) hoop’ (een andere vertaling zegt: ‘de standvastigheid van jullie hoop’). We zien dus dat hoop volharding, vasthoudendheid, standvastigheid, uithoudingsvermogen voortbrengt. Zonder deze kwaliteiten van uithoudingsvermogen, standvastigheid en volharding die hoop produceert, zouden we gemakkelijk de voordelen van de eerste twee deugden – namelijk geloof en liefde – kunnen verliezen.

De bron van hoop

Hoe komt hoop dan? Hoe kunnen we deze hoop - die zo echt en nodig is - verkrijgen? Het antwoord is dat hoop het directe resultaat is van de wedergeboorte. Ze is het directe gevolg van het door de Heilige Geest wederom geboren worden door geloof in Jezus Christus. Hoop komt niet door gewoon algemeen geloof in Jezus Christus, maar eerder een specifiek geloof in Zijn dood, begrafenis en opstanding. Deze waarheid bevestigt de apostel Petrus in zijn eerste brief:

Geprezen zij de God en Vader van onze Heere ​Jezus​ ​Christus​, Die ons, overeenkomstig Zijn grote ​barmhartigheid​, opnieuw geboren deed worden tot een levende hoop, door de opstanding van ​Jezus​ ​Christus​ uit de doden. (1 Petrus, hoofdstuk 1:3)

Let op die erg belangrijke zin: ‘opnieuw geboren tot een levende hoop, door de opstanding van Jezus Christus uit de doden…’ Dit leert ons dat als wij geloven in de dood van Jezus Christus in onze plaats en vervolgens in Zijn opstanding uit de dood door de kracht van God, we wedergeboren zijn. Dan hebben we een nieuwe geboorte. We zijn geboren in een levende hoop. Niet gewoon maar in wat dode theologie, maar een levende, zinderende hoop.

Hoop komt in ons door de opstanding van Jezus Christus uit de dood. We moeten deze ultieme, historische basis voor alle hoop goed begrijpen. De basis voor werkelijke, blijvende hoop is de opstanding van Jezus. Zonder de opstanding van Jezus, zou het leven hopeloos zijn. Het is de opstanding van Jezus die ons in een levende hoop brengt.

Hoop gaat door

Het is belangrijk om ons te realiseren dat deze hoop moet blijven doorgaan tot de voltooiing van onze redding. Eerder keken we al naar een citaat uit 1 Petrus. We zien een andere essentiële waarheid in diezelfde brief. Dit vers staat iets verderop in hetzelfde hoofdstuk, in vers 13:

Omgord daarom de lendenen van uw verstand, wees nuchter en hoop volkomen op de ​genade​ die u gebracht wordt in de openbaring van ​Jezus​ ​Christus​.

Wat Petrus hier zegt, is dat het proces van redding nog niet compleet is. Het zal uiteindelijk pas volledig voltrokken worden door (of bij) de openbaring van Jezus Christus. In de tussentijd moeten jij en ik onze hoop compleet stellen op die toekomstige gebeurtenis. Met andere woorden, de uiteindelijke focus van alle christelijke hoop is de komst van de Here Jezus Christus en Zijn openbaring wanneer Hij wederkomt. Terwijl wij onze weg gaan door dit leven, moeten wij aan dit bevel van Petrus gehoorzamen. Wij moeten onze hoop compleet stellen op de genade en zegen die ons ten deel zal vallen door de terugkomst van Jezus in heerlijkheid.

Tot het einde

Zoals dit belangrijke principe, brengt de schrijver van Hebreeën een ander belangrijk facet van hoop naar voren in Hebreeën 3:6:

​Christus​ echter is trouw als Zoon die over dat huis (KJV: over Zijn huis) is aangesteld. Wij vormen dat huis, mits we trots en zonder schroom vasthouden aan datgene waarop wij hopen.

Let er opnieuw op dat deze hoop moet worden vastgehouden tot het einde toe. Jij en ik moeten ons hopen niet opgeven, totdat die vervuld is door de gebeurtenis. Dat is waarom de schrijver van Hebreeën de aansporing hierboven geeft. Om deel te zijn van het volk van God, moeten we ons vertrouwen en de vrijmoedigheid van onze hoop vastberaden vasthouden tot het eind.

De soort hoop die we moeten vasthouden is geen passieve, innerlijke verwachting. Nee, het is eerder heel sterk, heel zelfverzekerd, vol vertrouwen. Het is een hoop die het uitroept, die vrijmoedig roemt, – niet in zichzelf natuurlijk – maar in de Heer.

Deze opdracht voor ons om te roemen, om verbaal uitdrukking te geven aan onze hoop en zo die hoop in stand te houden, is deel van wat God voor ons heeft voorzien. Het roemen gaat samen met hoop, en hoop gaat weer samen met geloof en liefde. We moeten dit vertrouwende roemen in onze hoop volhouden - deze voortdurende verklaring van onze zekere verwachting van de komst van de Heer Jezus- tot het einde van ons leven of de komst van Jezus Christus.

Hoop is beschikbaar!

Ik wil dit eerste deel van onze studie over hoop afsluiten door je een vraag te stellen. Heeft u – heb jij - hoop? Kun je oprecht zeggen dat je de levende hoop hebt, naar aanleiding van wat we hebben ontdekt in deze Bijbelse verkenning van dit belangrijke onderwerp? Of zou je jezelf omschrijven in een soortgelijke situatie als waar ik in zat voordat de Heilige Geest mijn ogen opende? Als jouw antwoord op die vraag onzeker is, laten we dan nu in actie komen! Ik wil je uitnodigen om aan te sluiten bij een gebed waarin we de Heer vragen om hoop die leven brengt in onze harten. Doe je mee?

Heer, Ik weet niet zeker of ik de hoop die leidt tot leven heb in de mate die ik in deze tijd nodig heb… Ik weet, van wat ik tot nu toe in de Bijbel gelezen heb, dat het een sterke kracht kan zijn in mijn leven. Dat wil ik graag, Heer. Begin alstublieft vandaag het proces om in mijn hart ware hoop te brengen, die doet leven! Dank u wel, Heer. Amen.

Klik hier om de volgende studie te lezen: Hoop, deel 2: Hoop is gericht op de wederkomst!

Meer over dit onderwerp?

Lees dan het boek: Elke dag geloven