Shop Doneer

De weg naar Gods zegen

Leestijd: 12 min.

Van alle thema’s in de Bijbel bevat de ‘vreze des Heren’, een diep ontzag voor de Heer, enkele van de meest in het oog lopende beloften van Gods gunst en zegen. Eigenlijk ken ik geen ander thema in de Bijbel dat meer zegeningen biedt dan de vreze des Heren.

Door Derek Prince

Zoeken naar de waarheid

Jesaja 33:6 eindigt met acht woordjes:

De vreze des HEEREN zal zijn schat zijn.

De vreze des Heren is niet iets om bang voor te zijn of te versmaden. Het is eerder God schat, die Hij deelt met Zijn volk. Ik heb mezelf wel eens afgevraagd: Waarom werd dat juweeltje van waarheid vastgehecht aan het einde van een vers in Jesaja, zodat het bijna verstopt is? Uiteindelijk kwam ik tot de conclusie dat het zo subtiel was weggestopt, omdat God wil dat wij zoeken naar de waarheid… Jezus zei dat we de Schriften moeten onderzoeken, want die zijn het die van Hem getuigen (zie Johannes 5:39). Ben jij één van die mensen die de Schriften onderzoeken? Wend jij je tot de Bijbel in een ijverige zoektocht naar waarheid? Zoek jij in Gods Woord naar antwoorden op je noden, en wend je je tot de Bijbel voor oplossingen voor je problemen? Veel mensen zijn bang voor wat God misschien tegen hen zegt, maar dat is niet nodig.

God op de eerste plaats

De vreze des Heren is iets wat we alleen kunnen begrijpen door de Heilige Geest. De vreze des Heren geeft ons een unieke houding waarin we rust, besluitvaardigheid, maar ook een dienend en nederig hart met elkaar combineren, ongeacht de situatie. Als we een situatie, beslissing, probleem of nood tegenkomen, maakt ontzag voor de Heer dat we ons afvragen: ‘Wat zou God hiervan zeggen?’ Dat moet onze eerste vraag zijn; niet: ‘Wat denk ik?’ Of: ‘Hoe kan ik dit in mijn eigen voordeel ombuigen?’ Maar: ‘Wat zegt God hiervan?’ De vreze des Heren motiveert ons om altijd te zoeken wat de Heer vreugde geeft.

Het hebben van de vreze des Heren is in wezen hetzelfde als gehoorzaam zijn aan het eerste van de Tien Geboden: U zult geen andere goden voor Mijn aangezicht hebben (Exodus 20:3). Dit gebod kan ook worden vertaald als:

U zult geen andere goden hebben naast Mij.

Trouw blijven aan dit gebod zal in ons leven de vreze des Heren voortbrengen. Om dit gebod te gehoorzamen, moeten we God altijd absolute, totale voorrang geven. Niets anders in ons leven – geen invloed, geen mens, geen
motivatie – mag op dezelfde hoogte staan als de Here God. Deze verwachting is, als je erover nadenkt, heel logisch. Als God bereid is Zich aan ons te openbaren – dus om Zichzelf op een bepaalde manier met ons te delen, om in ons leven te komen – en als de almachtige God ons, hoewel wij schepselen zijn van stof, het voorrecht aanbiedt van Zijn gemeenschap, Zijn vriendschap, waarom zouden we er dan zelfs maar aan denken Hem een andere plaats in ons leven aan te bieden dan de eerste?

In Genesis 31 staat een opmerkelijke uitdrukking, die sommige mensen misschien nog nooit hebben opgemerkt. Het is de scene waarin Jakob tegenover zijn oom Laban staat, en ze een groot verschil van mening hebben. Aan het eind zegt Laban in feite: ‘Als God niet tot mij gesproken had, zou ik mij op u gewroken hebben.’ Omdat God aan Laban was verschenen en hem had gewaarschuwd om Jakob geen kwaad te doen, stapte hij af van zijn gewelddadige plan. Toen zei Jakob tegen Laban:

Als de God van mijn vader, de God van Abraham en de Gevreesde van Izak niet met mij geweest was, zou u mij nu met lege handen weggestuurd hebben… (Genesis 31:42)

Let eens op de uitdrukking de God van Abraham en de Gevreesde van Izak. Iets verder, in vers 53 van hetzelfde hoofdstuk, staat dat Jakob zwoer en deze eed aflegde:

Laten de God van Abraham en de god van Nahor, de god van hun vader, tussen ons oordelen. En Jakob legde een eed af bij de Gevreesde van zijn vader Izak.

De God van Abraham wordt in dit Bijbelgedeelte tot tweemaal toe de ‘Gevreesde van Izak’ genoemd. Er moet iets geweest zijn in Izaks houding naar God toe, dat de Bijbel schijnbaar niet ten volle bekendmaakt. Maar daardoor sprak men over God als over de Gevreesde van Izak.

Laat uw wil geschieden

Ook in het leven van Jezus stond de vreze des Heren centraal. De profeet Jesaja verschaft ons een profetisch beeld van Jezus. Hier is één van die prachtige voorzeggingen van Jezus’ komst:

Op Hem zal de Geest van de Heere rusten: de Geest van wijsheid en inzicht, de Geest van raad en sterkte, de Geest van de kennis en de vreze des Heeren.
(Jesaja 11:1-2)

Het ene aspect waar de Heilige Geest op focust als Hij de Messias aankondigt is de vreze des Heren. Als Jezus Zelf de vreze des Heren nodig had, zouden wij dan zonder kunnen? De vreze des Heren komt alleen door de Heilige Geest; zonder de vreze des Heren zijn we incompleet en buitengewoon kwetsbaar voor hoogmoed en de valstrikken van satan.

De essentie van de vreze des Heren is: 'Heer, laat niets voor mij belangrijker zijn dan Uw wil'

In Hebreeën 5 vinden we een opmerkelijke openbaring over waarom God de Vader de gebeden van Jezus altijd hoorde:

Christus heeft tijdens zijn leven op aarde onder tranen en met luide stem gesmeekt en gebeden tot Hem die Hem kon redden van de dood, en werd verhoord vanwege zijn diep ontzag voor God. Hoewel Hij zijn Zoon was, heeft Hij moeten lijden, en zo heeft Hij gehoorzaamheid geleerd. (Hebreeën 5:7-8, NBV21)

God luisterde naar de gebeden van Jezus omdat Jezus altijd bad met diep ontzag voor God, met de vreze des Heren. De passage hierboven verwijst naar de tijd dat Hij in doodsstrijd was in de hof van Gethsémané, wachtend tot Zijn verrader Judas kwam met de soldaten die Hem uiteindelijk zouden kruisigen. In zielsangst bad Jezus tot Zijn Vader: maar laat niet Mijn wil, maar de Uwe geschieden (Lukas 22:42b). Zo’n verklaring van overgave is een samenvatting van de vreze des Heren. ‘Heer, laat nooit iets van mijn eigen keus voor die van U komen. Laat niets voor mij belangrijker zijn dan Uw wil.’ Die houding is de essentie van wat ‘de vreze des Heren’ is en betekent.

Zegeningen uit Gods schatkist

In de boeken Psalmen en Spreuken staan vele van de weldaden en zegeningen genoemd, die ons worden beloofd als we leven naar de vreze des Heren.

  1. Ten eerste, ‘vertrouwelijke omgang met God’. In Psalm 25:12 en 14 staat: Wie is de man die de HEERE vreest? Hij onderwijst hem in de weg die hij moet kiezen. Vertrouwelijk gaat de HEERE om met wie Hem vrezen, Zijn verbond maakt Hij hun bekend.
  2. Ten tweede, leven en veel goede dagen. Er is minstens een half dozijn verschillende passages waar volheid van leven – zowel in duur als in kwaliteit – verbonden wordt aan de vreze des Heren.
  3. Ten derde, een gezegend en gelukkig gezin. Dit is de belofte in Psalm 128. Het betreft de man, zijn vrouw, zijn kinderen en zijn werk.
  4. Ten vierde, bevrijding van elke verkeerde soort vrees. In de vreze des Heren is een sterk vertrouwen (Spreuken 14:26a). Een andere vertaling zegt: In de vreze des Heren ligt grote gerustheid. Het verdient aanbeveling deze tekst uit je hoofd te leren, juist voor de momenten dat je tobt met zorgen…
  5. Ten vijfde, een toevlucht - een schuilplaats (Spreuken 14:26b).
  6. Ten zesde, verlossing uit satanische valstrikken, die ons willen verstrikken en uiteindelijk –zowel geestelijk als lichamelijk – dood teweegbrengen.
  7. Ten zevende, verzadigd overnachten. De vreze des Heeren is ten leven, verzadigd overnacht men (Spreuken 19:23). Wat een onvoorstelbare belofte! Zo weinig mensen lijken echt en blijvend voldaan – toch wordt ons ware, blijvende verzadiging beloofd door de vreze des Heren.
  8. Ten achtste, bewaring voor het kwaad. …door geen kwaad bezocht (Spreuken 19:23b).
  9. Ten negende, rijkdom, eer en leven.
  10. En ten tiende, een hoop die verder reikt dan het graf.

Dit zijn nog maar enkele van de vele zegeningen en weldaden die God belooft aan diegenen die in hun leven een diep ontzag voor de Heer ontwikkelen en die de vreze des Heren maken tot een levensstijl.

Hoop voor de toekomst

De vreze des Heren is niet iets wat we zo af en toe, alleen op gezette tijden of soms zelfs sporadisch, in praktijk brengen – bijvoorbeeld als we naar de kerk of een bidstond gaan. Sommige mensen worden in de kerk buitengewoon eerbiedig, maar zodra ze de kerk uitgaan, leggen ze hun eerbied af en hervatten hun normale gedrag – een gedrag dat de vreze des Heren niet of nauwelijks weerspiegelt.

Salomo geeft ons in Spreuken 23:17-18 de opdracht:

Laat je hart niet jaloers zijn op de zondaars, maar heel de dag blijven in de vreze des Heeren. Want juist dan is er toekomst, en wordt je hoop niet afgesneden.

Hij waarschuwt ons om niet jaloers te zijn op zondaars. We moeten niet verlokt worden door de klaarblijkelijke, kortstondige genoegens van de zonde, want die zijn altijd maar tijdelijk en uiteindelijk altijd teleurstellend. In plaats daarvan moeten we de hele dag ‘blijven in de vreze des Heren’. Salomo eindigt met een prachtige belofte:

Want juist dan is er toekomst (in de KJV staat hier: want er is zeker een hiernamaals, een eeuwigheid…) en wordt je hoop niet afgesneden (vers 18).

Er is een hiernamaals, de realiteit van de eeuwigheid, voor alle mensen, ongeacht of ze deze waarheid nu erkennen of niet. Voor degenen die blijven in de vreze des Heren en haar koesteren, is er de belofte van een toekomst vervuld van hoop. De allergrootste weldaad van de vreze des Heren gaat aan de tijd voorbij en reikt tot in de eeuwigheid. De weldaden zijn niet beperkt tot ons leven hier op aarde; maar veel sterker nog, ze duren voor eeuwig! De vreze des Heren geeft ons een hoop die veel verder reikt dan het graf – een hoop die nooit beschaamd zal worden. Dat is wat Gods Woord belooft.

De vreze des Heren voorziet niet alleen in een lang leven, maar ook in een goede kwaliteit van leven

De belofte van leven en de vreze des Heren gaan altijd samen. Als we een overvloedig leven met veel voldoening willen leiden, moeten we de vreze des Heren ontwikkelen. Degenen die deze keuze nog niet hebben gemaakt, zouden dat hier en nu moeten besluiten. Steeds opnieuw – in het bijzonder in de boeken Psalmen en Spreuken – wordt de vreze des Heren verbonden aan een lang leven en goede dagen. De vreze des Heren verlengt onze levensdagen. Aan de andere kant worden van hen die de Heer niet vrezen, de goddelozen, de dagen bekort (zie Spreuken 10:27).
In Psalm 34 spreekt de Heilige Geest door de psalmist en zegt in wezen: Wil je een lang en goed leven hebben en vele dagen zien? Ontwikkel dan de vreze des Heren.
Hier zien we feitelijk dezelfde boodschap: de vreze des Heren voorziet niet alleen in een lang leven, maar ook in een goede kwaliteit van leven; het zijn goede dagen om het goede te genieten.

Leven vanuit de vreze des Heren

Wat nu? Volgens mij zijn er vier belangrijke stappen die ertoe leiden dat we gaan leven uit ‘de vreze des Heren’.

Stap 1: Een duidelijke persoonlijke keuze

De eerste stap vinden we in Spreuken 1. De Wijsheid, hier voorgesteld als een persoon, doet een beroep op de mens. De tekst geeft aan dat veel mensen zich afkeren van de roepstem van de Wijsheid, met alle gevolgen vandien:

Dan zullen zij tot Mij roepen, maar Ik zal niet antwoorden. Zij zullen Mij ernstig zoeken, maar zij zullen Mij niet vinden, omdat zij de kennis hebben gehaat en de vreze des HEEREN niet hebben verkozen. Zij hebben Mijn raad niet gewild, al Mijn bestraffingen hebben zij verworpen. (Spreuken 1:28-30)

Om iemand te zijn die de Heer vreest, moet er ten eerste een heldere persoonlijke keuze worden gemaakt. We moeten zeggen: ‘Almachtige God, ik kies ervoor, hoe dan ook, gemaakt te worden tot iemand die U vreest. Daartoe ben ik bereid; daar kies ik voor; dat is mijn besluit.’ Vervolgens zullen we wijze raad en zo nodig correctie moeten accepteren, zoals ook uit de bovenstaande tekst blijkt.

Stap 2: Onderwijs van de Heilige Geest

Stap twee bepaalt ons bij de bron van de vreze des Heren: de Heilige Geest. In Psalm 34:12 zegt de Heilige Geest tegen Gods kinderen:

Kom, kinderen, luister naar Mij; Ik zal jullie de vreze des HEEREN leren.

We moeten gewillig zijn om ons door de Heilige Geest te laten onderwijzen, en gevoelig worden om naar Zijn stem te luisteren.
Het is onbeleefd iemand die ons wil spreken de rug toe te keren en te negeren. Toch ben ik bang dat Gods kinderen de Heilige Geest op die manier behandelen. Hij wil tot ons spreken, maar wij hebben andere ideeën en prioriteiten; we luisteren niet en leren niet. Als we werkelijk besluiten de vreze des Heren te zoeken, dan moeten we ons helemaal gewonnen geven aan de Heilige Geest: ‘Heilige Geest, onderwijs mij; ik wil echt luisteren; help mij naar U te luisteren en van U te leren.’

Stap 3: Onderwijs van andere mensen

De derde stap in het zoeken naar de vreze des Heren brengt ons bij voorgangers en christelijke leiders. In Hebreeën 13:7 en 17 staat:

Denk aan uw voorgangers, die het Woord van God tot u gesproken hebben. Let op de uitkomst van hun levenswandel, en volg hun geloof na (…). Gehoorzaam uw voorgangers en wees hen onderdanig, want zij waken over uw zielen, omdat zij rekenschap moeten afleggen, opdat zij dat mogen doen met vreugde en niet al zuchtend. Dat heeft immers voor u geen nut.

God heeft mensen in de gemeente aangesteld om ons te helpen in onze geestelijke groei, zodat we de persoon worden zoals Hij ons heeft bedoeld. Soms zegt iemand:
‘Ik wil wel luisteren naar de Heilige Geest, maar naar anderen luisteren en van anderen leren – nee, dat ga ik niet doen!’ Met zo’n houding leg je de Heilige Geest aan banden. De Heilige Geest kan ons onderwijzen via een voorganger, oudste of andere leider, een evangelist, een broeder of zuster, of via een radioprogramma, studieboek, of andere media. We moeten bereid zijn ons door de Heilige Geest te laten onderwijzen, ongeacht via welk kanaal God ons wil bereiken.

Stap 4: Onderwijs uit Gods Woord

Stap vier is actief onderwijs ontvangen uit Gods Woord. De rijkdom van onderwijs uit Gods Woord is van levensbelang voor ieder kind van God.

Heb jij een diep verlangen gekregen om de Heer te vrezen? Laten we dat dan samen in gebed brengen, en de weg naar Gods zegen gaan bewandelen.

Heer, wilt U mij door Uw Heilige Geest meenemen in die hartshouding van vreze des Heren, die voor Izak zo vanzelfsprekend was. Heer, we leven in een tijd waarin miljoenen dit zijn kwijtgeraakt, maar ik wil U aanbidden met diep ontzag en voor U leven met alles wat ik heb en wie ik ben. Ik wil iedere dag leven in de vreze des Heren, Uw heerlijke naam prijzend om Uw grootheid en Uw goedheid. Geef mij dat ik deze kostbare schat voortdurend zal blijven ontwikkelen, zodat mijn leven een loflied voor U zal zijn! Amen.


Download studie als pdf

Bestel deze onderwijsbrief gratis!

Het maximale aantal is 20. Neem contact met ons op als je meer onderwijsbrieven wilt bestellen.
Vul hier je e-mailadres in zodat we contact met je kunnen opnemen indien nodig.